ღია და დახურული უნარები/ოსტატობა

როდესაც რაგბის თამაშის სისწრაფის ელემენტებს ვითვალისიწინებთ/ვიხილავთ სისხარტე დიდი/მსხვილი კომპენენტია. როდესაც სისხარტეს ვავითარებთ მნიშვნელოვანია რომ შერჩეული სავარჯიშოები(დრილები) მოძრაობის ოსტატობას და შესაძლებლობებს პასუხოდნენ ,რომლებიც აშკარაა მოთამაშის პოზიციურ მოთხოვნებში. ტიპობრივად მწვრთნელმა მარტივი დახურული ჯაჭვის სავრაჯიშოებით უნდა დაიწყოს, რომლებიც საბაზო მოძრაობის ნიმუშებს ავითარებენ, მაგრამ მნიშვნელოვანია რომ პროგრესულად ღია ჯაჭვის თამაშის სპეციფიურ სავარჯშოებზე გადავიდეთ,რომლებიც თამაშის მოძრაობის ნიმუშებს ასახავენ, ამგვარად სპორტში ტრანსეფრს უყწობენ ხელს .ღია უნარები ბუნებით შემთხვევითია და სტიმულზე მოძრაობის პასუხს მოიცავს. მაგალითად მოხტუნავე ბურთის ან მეტოქის ფინტის საპასხუოდ სწრაფად შეცვლილი მიმართულების ცვლა. დახურული უნარების მოძრაობები, მაგალითად ჭრა ან ფინტი ფიშკების წყების გარშემო წინასწარ განსაზღვრული მანერით არის წინასწარ დაგეგმილი ბუნებით და არ საჭიროებს ადრე ნახსენებ რეაქტიულ ან განჭვრეტის ფაქტორებს რადგანაც არ გვაქვს სპორტთან დაკავშრიებული სტიმული. მიუხედავად ამისა დახურული ჯაჭვის სავრჯიშოების წვრთნა საწვრთნელი პროგრამის ისევ მნიშვნელოვანია ელემენტია. წინასწარ დაგეგმილი სავრჯიშოები ისეთი როგორიცაა ტერფის /ფეხის დადგმა ,პოზაში ჩადგომა, და ნაბიჯების მორგებამ საერთო მოძრაობის ნიმუშები შეიძლაბა გააუმჯობესოს და მოთამაშეებს მიმართულების ეფექტურად ცვლის ტექნიკური კომპონენტებიც ასწავლოს. მეორეს მხრივ ღია უნარები მნიშვნელოვანია სპორტის შესაფერისი სისხარტის განსავითრებლად(Sheppard and Young, 2011).

სურათი 4. წინასწარ დაგეგმილი სავარჯიშო ისეთი როგორიცაა ფეხის დადგმა და ჭრა როგორც დახურული უნარი/ოსტატობა ისე მიიჩნევა

როდესაც სისხარტის პროგრამის კრიტიკულ ასპექტს განვიხილავთ სააბოლოოდ დავასკვნით რომ რაგბი ბუნებით ქაოტური და არაპროგნოიზირებადია. თამაშში მოძრაობებს მუდამ ცვლადი/განვითრებადი მოქმედებები იწვევს, რომელიც მოთამაშის წინ იშლება ,ისეთი როგორიცაა მეტოქეების , თანაგუნდელების ან ბურთის მოძრაობა. ამოიტომაც რთულია მოთამაშეების სპორტის შემთხვევითი ბუნებისთვის მომზადება. თუმცა მწვრთნელს შეუძლია რომ მოთამაშეების მოძრაობის ნიმუშები და მათი განჭვერტის ან რეაქტიული პასუხის შესაძლებლობები/უნარები განავითროს.

. სურათი 5.რეაქტიული სისხარტის სავარჯიშოები ღია უნარების განსავითრებლად შეიძლება გამოვიყენოთ.

2015 წ. ჯეფრისის და ბეითსის თანახმად ღია უნარების სავარჯიშოები უნდა ამოჰყვეს დახურული უნარების სავრჯიშოებს. სისხარტის წვრთნაში ისეთი ელემენტების ჩართვა როგორიცაა ბურთი, თანგაუნდელები და მეტოქე მოთამაშეებს წვრთნის ტრანსფერისმაქსიმიზებაში შეიძლება დაემხაროს მათი წვრთნიდან მათ სათამაშო შესრულებაში.(Bates and Jeffreys, 2015). ამრიგად საერთო შესრულებისთვის მნიშვნელოვანია რომ სისხარტის საწვრთნელ პროგარაში როგორც დახურული ასევე ღია სავარჯიშოები ჩავრთოთ. სურათი 3 გვაჩვენებს თუ დახურული სავარჯიშოების განვითარება საფუძველს როგორ ქმნის უფრო მეტად არაპროგნოზირებად და შემთხვევითი ღია უნარების განვითარებისთვის.

სურათი 6 მოძრაობის განვითარება

როდესაც სისხარტის პროგრამას ვქმნით, მიუხედავდ იმისა თამაშის სისწრაფის კონცეფციას ვიყენებთ თუ/ან ტრადიციულ სისწრაფის და სისხარტის წვრთნას, პროცესში პირველი ნაბიჯი ზოგადი და სტაბილური ფუნდამნეტური მოძრაობის ნიმუშების განვითრებაა. ამას ძირითადი მოძრაობის ნიმუშების კომბინაციებში განვითრება და პროგრესი მოჰყვება დახურულიდან ღია სავარჯშოებისაკენ. ეს შეიძლება მოიცავდეს ტიპიურ ჭრის და გვერდზე გადასვლის(შაფლინგის) სავრჯიშოებს და აღქმა შემეცნების გამომწვევი სავრჯშოებს. სავარჯშოები რომლებიც ამოცნობა/შეცნობას და რეაქციის წვრთნას მოიცავს,რომელიც მარტივიდან კომპელქსურისკენ შეიძლება იყოს. მარტვი რაქციის სავარჯიშოს მაგალითია ბურთის დაგდების სავარჯიშო, რომელშიც მოთამაშემ ბურთის მოძრაობაზე უნდა ირეგაიროს რათა ბურთი დაიჭრიოს სანამ ის ახტება. სისხარტის სავარჯიშოებში გადაყვეტილების მიღების კომპონენეტის დამატება ამასთანავე რექაცია მწვრთნელზე ან თანაგუნდელზე სავარჯიშოს უფრო მეტად კომლექსურად აქცევს. და ბოლოს სპორტის სპეციფიური მოძრაობების თამაშის კონტექსტში განვითრებას დავამატოთ ძირითადი ოსტატობის საჭიროებები რომელიც თამშთანაა დაკავშირებული. ეს მარტივი არიდების სავარჯიშოთი შეიძლება მოვაღწიოთ ან ა მცირე ზომით თამაშების მეშვეობით.