წვრთნა თამაშების გზით
მოდიფიცირებული თამაშები ძალზე სასარგებლოა, რათა მოთამაშეებს დაეხმარონ თავიანთი უნარებისა და სათამაშო ცოდნის განვითარებაში. ყველა მოთამაშის განვითარების მიზნით, მწვრთნელებმა უნდა უზრუნველყონ, რომ მიიღონ თამაშზე დაფუძნებული მიდგომა თავიანთი სამწვრთნელო აქტივობებიში და რეალურად ასწავლონ თამაშის გზით (კონცენტრირება მოახდინონ სპეციფიკაზე, დააკვირდნენ და გააანალიზონ კრიტიკულად, შეასწორონ შეცდომები, შეაქო კარგი გაკეთებული და წაახალისონ სწავლა). აქტივობის მართვა (მაგ. თამაშზე კომენტარის გაკეთება). ეს გულისხმობს კონკრეტულ შეფასების მიწოდებას როგორც კარგად შესრულებულის მიმართ, ასევე განსავითარებელ მხარეებზე, დასაწყისში დასახულ მიზნებთან მიმართებაში.
მნიშვნელოვანია, რომ ფოკუსირება მიზანზე (მაგ. ბოჭვის ტექნიკა) შენარჩუნდეს მთელი ვარჯიშის განმავლობაში. რადგან მწვრთნელის ყურადღება შეიძლება იყოს სხვა ხარვეზების გამოსწორებაზეც, შეიძლება ამან გამოიწვიოს მოთამაშეებისთვის საკვანძო შეტყობინებების დაკარგვა ერთდროულად ძალიან ბევრ დეტალზე ფოკუსირებით. უნარის მართვადი ნაწილებად დაყოფა (ძირითადი ფაქტორები) შეიძლება დაეხმაროს მოთამაშეებს ქულების უფრო ადვილად ათვისებაში. რამდენიმე საკვანძო ფაქტორზე შეიძლება ვიყოთ ფოკუსირებული ვარჯიშზე, მაგრამ მწვრთნელმა მხოლოდ ორ ან სამ ძირითადი ფაქტორზე უნდა გაამახვილოს ყურადღება. მას შემდეგ, რაც მოთამაშეები წნეხის ქვეშ სტაბილურად კარგად ითამაშებენ, მწვრთნელს შეეძლება იფიქროს პროგრესზე და გაართულოს მოთამაშეებისთვის.
თამაშების დროს წვრთნისას მწვრთნელებმა უნდა გაითვალისწინონ შემდეგი:
- რა არის ვარჯიშის მთავარი მიზანი/მიზანი?
- რა უნარები და ტაქტიკა უნდა განვავითარო თამაშის ფარგლებში?
- რა ცვლილებები/პროგრესიები შემიძლია გავაკეთო ამ უნარებისა და ტაქტიკის ხაზგასასმელად?
- რა იქნება მოთამაშეებისთვის მთავარი პრობლემა?
- რა ძირითადი კითხვები შემიძლია დავსვა სწავლების წახალისებისთვის?
- რა პროგრესიები და რეგრესია (გართულება და გამარტივება) დამჭირდება იმისათვის, რომ ყველა მოთამაშე განვითარდეს?
- როგორ მოვარგო ქულების მოპოვების სისტემა ისე, რომ დავაჯილდოვო წარმატებული მიღწევა ვარჯიშის მიზნის?
- რა არის აქტივობის საზღვრები და უსაფრთხოების კანონები?
ვარჯიშის სტრუქტურირების მთელი-ნაწილი-მთელი მეთოდი შეიძლება იყოს ძალიან სასარგებლო გზა თამაშებისა და უნარ-ჩვევების ერთად გამოყენებისთვის. ამ მეთოდით, მწვრთნელს შეუძლია დაიწყოს თამაშით (მთლიანი) და თუ არის კონკრეტული უნარი, რომელიც მეტ ვარჯიშს მოითხოვს, მაშინ მწვრთნელს შეუძლია გამოიყენოს უნარების პრაქტიკა (ნაწილი), რათა მეტი ყურადღება გაამახვილოს ტექნიკაზე. შემდეგ, მწვრთნელს შეუძლია დაუბრუნდეს თამაშს (მთლიანი), რათა მოთამაშეებს კიდევ უფრო შეეძლოთ თამაშის მსგავს გარემოში უნარების განვითარება.
ყველა მოთამაშის სრულად განვითარებისთვის, ყოველი სესია უნდა იყოს პროგრესული (გართულება) და საჭიროების შემთხვევაში რეგრესიის (გამარტივება) ფორმით. თუ მოთამაშეები ვერ ახერხებენ აქტივობის სასურველ დონეზე შესრულებას, მწვრთნელს არ უნდა ეშინოდეს ერთი ნაბიჯით უკან დაბრუნება და ადრე დანერგილ მთავარ ფაქტორებზე ფოკუსირება. ზოგიერთი მოთამაშე იქნება უფრო უნარიანი ვიდრე სხვები, ამიტომ საჭირო იქნება ამ მოთამაშეებს შორის დიფერენცირება და ინდივიდუალური შესაძლებლობების შესაბამისი მიზნების დასახვა.
მეტოქის გარეშე, თუ კი ზეწოლა მცირეა ან საერთოდ არ არის, მოთამაშეებისთვის ძალიან ადვილია უნარების შესრულება და გადაწყვეტილების მიღება. თუმცა, ეს წარმატება ქმნის ცრუ შთაბეჭდილებას მათ უნარზე, აჩვენონ იგივე დონის შესრულება მატჩის პირობებში. ყველაზე ხშირად, თამაშის კონდიციები ზრდის ზეწოლას მოთამაშეებზე ტექნიკის შესრულებისას. ეს საბოლოოდ იმოქმედებს მათ შესაძლებლობებზე გამოიყენონ თავიანთი უნარი მატჩის სიტუაციის დროს.
იმასთვის რომ მოთამაშეები გამოვიწვიოთ რეალისტურ სავარჯიშო აქტივობებით, მწვრთნელები უნდა იყვნენ კრეატიულები იმ ამოცანებში, რომლებსაც მოთამაშეებს უსახავენ, რათა წაახალისონ ისინი პრობლემების გადაჭრაში და გადაწყვეტილების მიღებაში. აქტივობების შედგენისას გაითვალისწინეთ შემდეგი რჩევები და ყოველთვის დაუკავშირეთ, თუ რის გაკეთებას თხოვთ მოთამაშეს ვარჯიშის მიზნიდან გამომდინარე:
- პირობები მოარგეთ მოთამაშეს შეტევაში ან დაცვაში ჩააყენოს გადაწყვეტილების მიღების სიტუაციებში - რაოდენობის ცვლით შეტევაში/დაცვაში, დააწესოს პირობები/წესები იმის შესახებ, თუ რა შეუძლიათ ან არ შეუძლიათ გააკეთონ და ზოგიერთ მოთამაშეს მიენიჭოს კონკრეტული როლები
- გამოიყენეთ ქულების მოპოვების ზონები და სისტემები - ადგილი და რაოდენობა რომლებშიც შეიძლება გაიტანოთ ქულები, ისევე როგორ შეიძლება ქულების მოპოვება - დაკავშირებული ვარჯიში მიზანთან
- შეცვალეთ სათამაშო მოედნის ზომები, რათა მაქსიმალურად გაზარდოთ ვარჯიშის შესაძლებლობა (მაგ. ვიწრო კონტაქტური უნარების განვითარებისთვის)
- გარკვეული უნარების დაშვება/აკრძალვა გარკვეულ ზონებში (მაგ. მხოლოდ 3 გადაცემა შუა ზონაში/არ დარტყმა საკუთარ ნახევარში და ა.შ.)