Omgaan met blessures

Blessures zijn een onderdeel van elke contactsport. Ernstige of levensbedreigende blessures zijn echter zeldzaam bij Rugby. De negatieve gevolgen van veel blessures kunnen vaak sterk worden verminderd door zeer eenvoudige EHBO-vaardigheden toe te passen totdat de noodhulp aankomt. Voor de meerderheid van de rugby spelende wereld staat er weinig gekwalificeerde medische ondersteuning aan de zijkant van het terrein. Op die manier wordt eerst hulp dikwijls de verantwoordelijkheid van clubmanagers, coaches, spelers, ouders, of scheidsrechters.

Wanneer men met een blessure wordt geconfronteerd, gaat het er meestal vooral om wat niet te doen in plaats van wat wel te doen: dit wil zeggen "maak de blessure niet erger". Dikwijls verbetert men de situatie door rustig de tijd te nemen en over het algemeen door de controle over de situatie in handen te nemen en paniek te voorkomen. Dit is alles wat nodig is totdat de speler aan de beterhand is of meer ervaren hulp aankomt. In sommige omstandigheden zijn eenvoudige handelingen, zoals bescherming van het hoofd en de nek, zorgen voor een open luchtweg of het ondersteunen van het gekwetste ledemaat, voldoende in de eerste fases van het blessure management.

Er zijn natuurlijk enkele omstandigheden waar alleen het ondersteunen van de speler en wachten niet voldoende is, bijvoorbeeld bij een hartstilstand. Dit kan, hoewel zeldzaam, zich toch voordoen en is een reden om te zorgen voor beschikbare getrainde eerstehulpverleners bij wedstrijden en trainingen.

World Rugby beveelt aan dat er een passend niveau van eerste hulp aanwezig is bij elke wedstrijd en training. World Rugby biedt verschillende niveaus van opleiding aan en meer informatie is te vinden op https://passport.world.rugby/player-welfare/first-aid-in-rugby/

De algemene beginselen van het verzorgen van een geblesseerde speler zijn:

  1. Richt geen verdere schade aan
  2. Neem de controle over
  3. Vermijd onnodige beweging
  4. Spreek met de speler
  5. Vraag hulp wanneer dat nodig is
  6. Zorgen ervoor dat meer ervaren hulp onderweg is
  7. Herken wanneer er meer nodig is, wat kan betekenen dat een ambulance gebeld moet worden

Neem de leiding over de situatie

Het is bij het verzorgen van een gekwetste speler van fundamenteel belang om paniek te vermijden totdat de toestand van de speler zich verbetert of er meer ervaren hulp arriveert.

Eerstehulpverlening bij Rugby

https://passport.world.rugby/player-welfare/first-aid-in-rugby/

Alle betrokkenen - coaches, scheidsrechters, ouders en iedereen die betrokken is bij Rugby - zou minstens een basisopleiding EHBO moeten volgen

Bij verwondingen die niet-levensbedreigend zijn en geen gevaar vormen voor de ledematen

Evalueer de toestand van de speler op het speelveld door het TOTAPS-systeem toe te passen

Stappenplan Onderzoek Actie
Tateren Praten: Wat is er gebeurd? Waar doet het pijn?  
Observeer Bekijk het getroffen lichaamsdeel. Verschilt het van de andere zijde (gezwollen, andere kleur, enz.)? Bel EHBO indien er een zwelling of misvorming is.
Tast met de handen Voel voor zwellingen, gevoeligheid en pijn. Bel EHBO indien betasten niet kan wegens de gevoeligheid
Actieve beweging Vraag de speler om het getroffen lichaamsdeel zonder hulp te bewegen. Bel EHBO Indien het onmogelijk of te pijnlijk is om te bewegen en haal de gekwetste van het veld (niet-belastende ondersteuning).
Passieve beweging Als de speler het getroffen lichaamsdeel actief kan bewegen, beweeg het dan voorzichtig passief binnen het volledige bereik van de beweging. Indien dit niet mogelijk of te pijnlijk is, moet de speler van het veld gehaald worden (niet-belastende ondersteuning).
Skill test Indien zowel de actieve als de passieve beweging geen pijn veroorzaken, vraag dan de speler om op te staan. Bekijk of de onderste ledematen het volle gewicht kunnen dragen en de speler kan gaan. Indien dit niet het geval is, moet de speler het speelveld verlaten (niet-belastende ondersteuning bij blessure van de onderste ledematen). Indien het onmogelijk is om op te staan, moet de speler worden verwijderd uit het veld (niet-belastende ondersteuning).

Bloed

Bij het verzorgen van een bloedende wonde dient de verzorger handschoenen te dragen ter bescherming tegen mogelijke overdracht van ziektes zoals HIV of hepatitis. Bloedbesmetting tussen spelers moet voorkomen worden en alle voorwerpen die in contact gekomen zijn met bloed moeten in een plastieken zak opgeborgen worden en op een veilige manier verwerkt.

Bij een fel bloedende wonde moet de bloeding zo snel mogelijk gestelpt worden zodat het bloedverlies beperkt wordt. Dit kan een leven redden. Druk eerst direct op de wonde en snij de bloedvoorziening naar de wonde af door indirecte druk indien druk op de wonde niet mogelijk is. Zorg voor een snel transport naar een ziekenhuis of een artsenpraktijk.

Blessures van zacht celweefsel

Typisch voor blessures van zacht celweefsel zijn verstuikingen, verrekkingen en kneuzingen. Zij dienen volgens de zogenaamde PRICED-methode behandeld te worden.

Protect - Beschermen Als een speler zich blesseert, is het belangrijk dat het geblesseerde lichaamsdeel en de speler beschermd worden voor eventuele verdere blessures. Indien dit niet gebeurt, loopt hij/zij het risico dat de blessure erger wordt en het genezingsproces vertraagd wordt.
  • Schaaf- en snijwonden dienen afgedekt te worden
  • Een geblesseerd gewricht dient beschermd te worden door middel van tape of een brace
  • Belasting van het gekwetste lichaamsdeel dient vermeden te worden
Rust Voldoende rust om het gekwetste celweefsel te laten genezen en herstellen, is essentieel bij elke blessure. Onthoud het volgende: als het pijn doet, is het waarschijnlijke niet goed voor je blessure. Leg geen gewicht op een geblesseerd lichaamsdeel.
Ijs Door ijs op een blessure te leggen kan bloeding en verdere zwelling voorkomen worden. Door de blessure geregeld af te koelen met stukjes ijs in een handdoek kan de herstelperiode verkort worden en de pijn tijdelijk verminderd worden. Leg elk 2 uur gedurende 20 minuten ijs op de blessure, en herhaal dit tijdens de eerste 48 uur. Zorg er wel voor dat je je huid beschermt tegen onderkoeling door ze bijvoorbeeld in te wrijven met vaseline of huidlotion.
Compressie Compressie (druk) op een blessure van zacht celweefsel helpt zwelling te voorkomen en verkort de herstelperiode. Compressie door het gebruik van een stevig verband levert resultaat op. Zorg ervoor dat het verband niet te strak zit zodat het de doorbloeding niet afsnijdt of geen pijn/tinteling veroorzaakt in het lichaamsdeel voorbij het verband. Gebruik verband tussen de periodes waarin u met ijs behandelt.
Elevatie Door het getroffen lichaamsdeel hoger te leggen verminderen pijn en zwelling.
Diagnose Een snelle diagnose door gekwalificeerd medisch personeel en correcte behandeling zijn de beste verzekering voor een snel herstel. Consulteer een medische expert, vooral als je je zorgen maakt over de blessure, de pijn of zwelling erger wordt of deze niet weggaan binnen de 48 uur.

Ijs helpt om de bloeding te stelpen en zwelling te voorkomen

Hoger leggen vermindert zwelling en pijn

Wanneer de diagnose eenmaal gesteld is, vermijd dan elk schadelijke invloed gedurende 72 uur.

Hitte Dit kan namelijk de bloeding en zwelling weer doen toenemen en de pijn en het stijfheidsgevoel wordt weer erger.
Alcohol Dit kan namelijk de bloeding en zwelling weer doen toenemen en de pijn of de ernst van de blessure verhullen.
Lopen Rust is noodzakelijk.
Massage Te vermijden aangezien het de bloeding en zwelling kan doen toenemen, waardoor het herstel vertraagd wordt.

Hersenschudding

Een hersenschudding moet zeer ernstig worden genomen om het welzijn van de spelers op korte en lange termijn te waarborgen. Hoewel deze doorgaans veroorzaakt wordt door een klap op het hoofd, kan het ook komen van een slag op het lichaam waarbij de kracht van de botsing wordt doorgegeven aan de hersenen. Het gaat niet altijd samen met het verlies van bewustzijn.

Een hersenschudding heeft veel verschillende symptomen of tekenen en veel van deze zijn te vinden in de World Rugby Gids over hersenschuddingen op https://www.world.rugby/the-game/player-welfare/medical/concussion/concussion-guidelines 

Veel voorkomende symptomen zijn: een slechte concentratie, geheugenverlies en evenwichtsproblemen. De Pocket Hersenschudding Erkenning Tool (zie hieronder) kan helpen bij de erkenning van een hersenschudding.

Als bij een sporter het vermoeden van een hersenschudding bestaat, moet hij uit het speelveld worden verwijderd en mag hij niet terugkeren.

Als een speler met een hersenschudding verder blijft spelen, bestaat het gevaar dat het letsel groter wordt. Daarnaast zal de speler zijn team geen dienst bewijzen, aangezien hij moeilijkheden zal hebben om de wedstrijd rondom zich juist te volgen.

Jonge spelers zijn meer vatbaar voor zeldzame en gevaarlijke neurologische complicaties, overlijden inbegrepen, veroorzaakt door een tweede impact bij een individu dat al een hersenschudding heeft of dat niet volledig hersteld is.

Iedereen die afgevoerd wordt wegens het vermoeden van een hersenschudding moet door een professionele medewerker uit de gezondheidszorg onderzocht worden. Er moet hen verboden worden om een motorvoertuig te besturen. Wanneer men terug Rugby gaat spelen moet er een gefaseerde aanpak gevolgd worden zoals beschreven in World Rugby richtlijnen met betrekking tot een hersenschudding.

Download het Hersenschudding Protocol als een Adobe PDF bestand

Herstelperiode

Tijdens de herstelperiode dient de speler door medisch opgeleide personen, artsen, fysiotherapeuten en fitness adviseurs begeleid te worden. Het doel van de herstelperiode is dat de speler weer volledig fit wordt. Dit houdt in:

  • herstel van de spierkracht
  • herstel van de volledige beweeglijkheid in het gewricht
  • herstel van coördinatie en evenwicht
  • het behouden van de conditie door te zwemmen en te fietsen
  • wanneer de speler er klaar voor is, hem/haar langzaam weer laten deelnemen aan rugby specifieke training.
  • contactoefeningen gevolgd door vol contact.

Hervatting van wedstrijden

Spelers die terug aan wedstrijden deelnemen voordat ze volledig hersteld zijn, lopen een aanzienlijk risico om de kwetsuur te verergeren of een andere kwetsuur op te lopen.

Een speler zou enkel terug aan wedstrijden mogen deelnemen, wanneer de coach, arts of fysiotherapeut hem/haar getest heeft om vast te stellen dat hij/zij klaar is om weer aan wedstrijden deel te nemen.

Spelers die uit blessure terugkomen, moeten aantonen dat ze klaar zijn om rugby te spelen (Rugby Ready). Ze moeten conditietests afleggen die gelijkwaardig zijn met de tests die in het begin van het seizoen afgenomen worden. Ook rugbyvaardigheden en specifieke bewegingen die tijdens wedstrijden voorkomen, zoals tackelen, sidesteps en springen moeten getest worden.

De resultaten worden dan vergeleken met die van vroegere tests om te bepalen of de speler weer klaar is om rugby te spelen. Als de speler gelijkwaardige resultaten behaalt is hij/zij weer 'Rugby Ready'.

Het beste advies luidt normaal gezien: speel niet als het pijn doet.

Het rapporteren van blessures

Clubs zouden een overzicht moeten bijhouden van de blessures die zich hebben voorgedaan. Dit laat toe alle patronen en voorkomende verwondingen te identificeren en passende preventieve acties op te zetten. Dit overzicht kan ook nuttig zijn in het geval dat er op een later tijdstip vragen of klachten zijn.

Indien er op regionaal niveau of via de federatie een rapportagesysteem in verband met blessures bestaat, dan is het belangrijk dat dit toegepast wordt. Dit soort informatie helpt om instanties te informeren rond welzijnsbeleid en opleidingen voor speler, zoals Rugby Ready.

De World Rugby Injury Report Form kan worden gedownload op https://passport.world.rugby/injury-prevention-and-risk-management/rugby-ready/downloads/ 

Vrijwaringsclausule

De informatie betreffende het omgaan met blessures in dit Rugby Ready product is bedoeld als hulp in het verzorgen en begeleiden van geblesseerde spelers. Het vervangt niet de voordelen verbonden aan de beschikbaarheid van adequaat opgeleide personen om blessures te behandelen. World Rugby (en haar bureau bij de World Rugby Limited en andere aangesloten organen) aanvaardt geen enkele verantwoordelijkheid noch aansprakelijkheid in verband met de behandeling of verzorging van of in het omgaan met geblesseerde spelers.

Belangrijke aandachtspunten voor spelers

  • Zorg ervoor dat je fit bent om te spelen - dat je je niet onwel voelt en dat je volledig hersteld bent van blessures
  • Zorg ervoor dat je alle wonden afgedekt hebt
  • Vraag advies aan je medische begeleiding indien je twijfels hebt

Tips voor de coaches

  • Selecteer geen spelers die niet volledig hersteld zijn van een blessure
  • Zorg dat je het noodplan kent
  • Zorg ervoor dat je tijdens de wedstrijd of training een aangepast niveau aan EHBO hebt
  • Waarom zou je niet zelf een EHBO-cursus volgen?

Scheidsrechter tips

Bezoek World Rugby's Law Education website.

  • Kijk na wie de EHBO verantwoordelijke is bij de wedstrijd en waar deze te vinden is
  • Bevestig eventuele te gebruiken signalen
  • Als een speler gekwetst is en het voor hem/haar gevaarlijk zou zijn als de wedstrijd doorgaat, moet de scheidsrechter de wedstrijd onderbreken
  • Spelers mogen geen bebloede kledij dragen
  • Spelers met een open wonde moeten het speelveld verlaten en mogen pas terugkeren wanneer de bloeding gestelpt is en de wonde bedekt